Το μεγαλείο ψυχής του ιερέα που έχασε τον επτάχρονο γιο του από το φονικό «έθιμο» των βεγγαλικών

αναρτήθηκε στις 6 Ιουν 2019, 1:00 π.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου [ ενημερώθηκε 6 Ιουν 2019, 1:01 π.μ. ]

Είχε πει το «Δεύτε λάβετε φως», το χαιρόταν. Θυμόταν που πάλευε μικρός να πάρει πρώτος τη φλόγα. Τώρα παπάς, ξέρει πως δεν είναι αυτό το φως, άλλο φως έχουμε ανάγκη να πάρουμε, τώρα το ξέρει, αλλά συνεχίζει να χαμογελά με το πάθος των μικρών παιδιών που θέλουν να είναι πάντα πρώτοι. Κι ύστερα γέμισε φώτα η Εκκλησία. «Πάμε, Χρηστάκο» είπε στον γιο του που ήταν δίπλα του. Χαιρόταν ο Χρηστάκος, μπορεί κάπως να λέγανε για τον παπά πατέρα του τα πρωτάκια από το δημοτικό, αλλά σήμερα… σήμερα ήταν άλλο. Φορούσε τη χρυσή στολή με τα κόκκινα και του πήγαινε.

Αυτός, που ούτε στιγμή δεν μπορούσε να μείνει ήσυχος, σήμερα καθόταν δίπλα στον πατέρα του περήφανος. Τον κοίταζε ο πατέρας του: Μωρέ, σαν να ψήλωσε ο μπόμπιρας! «Πάμε, Χρηστάκο, πάρε το εξαπτέρυγο». Βγήκαν έξω στο προαύλιο όπου ήταν η εξέδρα, ήταν λίγο πριν από τις 12. Ο παπα-Διονύσης τη φοβόταν αυτή τη στιγμή. Τα τελευταία χρόνια στη Δροσιά, την ώρα που έλεγε «Χριστός Ανέστη», γινόταν πόλεμος, ναυτικές φωτοβολίδες, όπλα. Προσπάθησε κάποια στιγμή να τους πει να σταματήσουν, «δεν είναι αυτό η Ανάσταση» τους έλεγε. Το ίδιο έλεγαν και οι επίτροποι, αλλά τι να κάνουν; Μια φορά τόλμησε ένας να το πει στον αστυνόμο. «Μην τα βάζεις με τα έθιμα» του είπε. Πού να απευθυνθείς;

«Διαγενομένου του Σαββάτου», διάβασε ο παπα-Διονύσης, «και ουδενί ουδέν είπον. Εφοβούντο γαρ», Τελείωσε το ευαγγέλιο. Εψαλε το πρώτο «Χριστός Ανέστη», άναψε ο πόλεμος. Κρότοι και φώτα παντού. Ο κόσμος φοβήθηκε. Ο Χρηστάκος σήκωσε τα μάτια του και κοίταξε τον πατέρα του. Ετοιμος ήταν να πει: «Τέλος! Αν δεν σταματήσετε, δεν θα κάνουμε Ανάσταση σήμερα». Την ώρα εκείνη ο Κ., γείτονας, 25 χρονών παιδί, είχε πάρει ένα πιστόλι ναυτικό κι έριξε. Η φωτοβολίδα χτύπησε σε ένα δέντρο, γυρνάει και χτυπάει τον Χρηστάκο στο πρόσωπο. Πάγωσε ο παπα-Διονύσης… «Παιδί μου», είπε, «παιδί μου!» Αυτό ήταν το «Χριστός Ανέστη» που άκουσαν στη Δροσιά εκείνη την Ανάσταση.

Ετρεξαν το παιδί στο νοσοκομείο, στην εντατική. Πέντε μέρες ο παπα-Διονύσης κρατούσε το χεράκι, όπως το κρατούσε πάντα όταν αρρώσταινε, και παρακαλούσε για ένα θαύμα, να σωθεί το παιδί, ο Χρήστος, ο Χρηστάκος του. Οι φίλοι του έλεγαν: «Να τον κρεμάσουμε τον φονιά, σκότωσε το παιδί!» Τους είπε να σωπάσουν.

«Αφήστε τον, σας παρακαλώ, δεν θέλω ούτε να διωχθεί, εμείς φταίμε που τόσα χρόνια το ανεχτήκαμε και κοροϊδεύαμε τον Χριστό με τα βεγγαλικά και δεν προσπαθήσαμε να τους σταματήσουμε. Εμείς φταίμε. Ας τιμωρηθεί το παιδί με την αγάπη μας. Τι θα έκανε ο Χριστός στη θέση μας; Αυτό να ρωτάτε». Τέσσερα μερόνυχτα παρακαλούσε. Την τέταρτη νύχτα δεν ξέρουμε τι έγινε, ήταν στην εκκλησία, στο Ιερό, τον είδαν το πρωί κίτρινο αλλά γαληνεμένο. Λίγο πριν από τις 11 ήρθαν από το νοσοκομείο. «Δυστυχώς κάναμε ό,τι μπορούσαμε» είπαν. Ο παπα-Διονύσης κοίταξε τον ουρανό κι ένα δάκρυ κύλησε από τα μάτια του στο χώμα.

Η άλλη μέρα, η αναστάσιμη, ήταν για τη Δροσιά μεγάλη Παρασκευή. Ασπρο το φέρετρο. Κι ο παπα-Διονύσης, χλομός, δίπλα να του κρατάει το χεράκι, όπως έκανε πέντε μέρες τώρα στην εντατική. Τον κρατούσε και περνούσε μπροστά του όλη η μικρούλα ζωή του Χρηστάκου. Η εγκυμοσύνη, «μην κουνιέσαι, θα τα κάνω όλα εγώ», η ώρα της γέννησης, η χαρά μόλις ήρθε κι όλα πήγανε καλά. Θυμήθηκε την ώρα που έβγαζαν τον γιο του από την αίθουσα τοκετού κι άνοιξε τα ματάκια του και τον κοίταξε: «Γεια σου, Χρηστάκο». Θυμήθηκε τα πρώτα ξενύχτια, αυτός σηκωνόταν με το πιο μικρό του κλάμα, και μετά δεν μπορούσε να κοιμηθεί, τον έπιανε λιγάκι ο ύπνος στον όρθρο, εκεί κοντά στην Αγία Τράπεζα. Θυμήθηκε την πρώτη μέρα στο δημοτικό πριν από λίγους μήνες. Είχε πάρει μια τσάντα μεγαλύτερη από το μπόι του και πήγαινε με το κεφάλι ψηλά, περήφανος, κρατώντας το χέρι του.

Οταν τέλειωσαν τα της κηδείας, τον πίεσαν να κάνει μήνυση. Αυτός και πάλι αρνήθηκε. Την άλλη μέρα πήγε στον Κορυδαλλό. Τον έψαξε. Αυτόν που τον έλεγαν φονιά. Μόλις είδε τα μάτια, δάκρυσε και του έπιασε το χέρι. Κλαίγανε και οι δύο. «Σώπα», του είπε, «αυτός που δίνει τη ζωή γνωρίζει». Και τον συγχώρεσε.

ΥΓ. Πρόκειται για μια αφήγηση ενός πραγματικού περιστατικού που συνέβη το Πάσχα του 2011. Νεκρός ήταν ο Χρήστος Σούτζιος, επτά χρονών, γιος του εφημέριου Διονυσίου Σιούτζιου στο χωριό Δροσιά της Εύβοιας.

Το δάκρυ στο Αγιο Ποτήριο
Μια Κυριακή του Ιουνίου ήταν το μνημόσυνο. Στο «σα εκ των σων» κοίταξε τον σταυρό στην Αγία Τράπεζα. Δεν ήταν ο Χριστός αυτός, ο Χρηστάκος του ήταν, ο Χρηστάκος που τον κοίταζε. Δάκρυσε ο πατέρας. Οταν ξανακοίταξε τον σταυρό, είδε στο πρόσωπο του Χριστού το παλικάρι που ήταν ακόμα στη φυλακή που τον είχαν για φονιά του γιου του. Οταν ξανασήκωσε τα μάτια, είδε το πρόσωπο του Χριστού να δακρύζει και το δάκρυ να πέφτει στο Αγιο Ποτήρι.

Κείνη τη μέρα κοινώνησε όλη την πίκρα του κόσμου. Κείνη τη μέρα κοινώνησε ‘ολη τη χαρά της Ανάστασης που υπερβαίνει το χρόνο και αγγίζει τις καρδιές των ανθρώπων που μπορούν ακόμα να αγαπήσουν. «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς» άκουσε στην καρδιά του… «Δεύτε».

Η αρετή της ταπεινοφροσύνης

αναρτήθηκε στις 4 Ιουν 2019, 1:04 π.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου [ ενημερώθηκε 4 Ιουν 2019, 1:04 π.μ. ]

«Εκείνο το οποίο πρέπει να κρατάς σφιχτά στην ψυχή σου για να μη σου φύγει και χαθείς, είναι η ταπεινοφροσύνη, δηλ. η συναίσθηση της αναξιότητας, χωρίς την οποία δεν ενοικεί στην ψυχή η χάρη του Θεού.

Όταν φύγει η ταπεινοφροσύνη από την ψυχή, μαζί θα φύγει και η χάρη του Θεού και θα μείνει η ψυχή έρημη, γυμνή και φουσκωμένη με το δυσώδη καπνό της οίησης και της υψηλοφροσύνης».

«Όταν ο άνθρωπος που κατέχεται από την αμαρτία και τα πάθη επιθυμήσει να ελευθερωθεί από αυτά και θελήσει να εισέλθει στην ευαγγελική ζωή, θα συναντήσει μεγάλη δυσκολία, ίδια με εκείνη που συναντάει κάποιος που θέλει να περάσει από μία πόρτα στην οποία δε χωράει το σώμα του. Συνηθισμένος αυτός να περπατάει την ευρύχωρη οδό, δηλ. την ακανόνιστη και αχαλίνωτη, δυσκολεύεται πολύ να βάλει τον εαυτό του στην κανονική οδό του Ευαγγελίου, όπως δυσκολεύεται και το βόδι που πρώτη φορά μπαίνει υπό το ζυγό για να οργώσει τη γη.

Προηγουμένως τα διανοήματά του δεν είχαν κανένα δεσμό, αεροβατούσαν στα ψέματα, στις πλάνες και στα πονηρά, οι επιθυμίες του δεν είχαν κανένα χαλινό, διευθύνονταν και προσηλώνονταν στη ματαιότητα και τη φθορά. Η εξωτερική του ενέργεια και διαγωγή ήταν ανάλογη με την ακαταστασία και την κακία του έσω ανθρώπου. Γι’ αυτό, όταν θελήσει να αλλοιωθεί και κατά τον έσω και κατά τον έξω άνθρωπο και να εισέλθει στην ευθεία οδό, δοκιμάζει μεγάλη δυσκολία. Και η δυσκολία αυτή είναι ανάλογη με την αμαρτία που είχε, αλλά και με το χρόνο όπου δούλευε σ’ αυτή»

Ο π. Ευσέβιος προέτρεπε τα πνευματικά του τέκνα να μην καταδικάζουν το συνάνθρωπό τους, γιατί δε γνωρίζουν τη μετάνοιά του. Διηγόταν μάλιστα και το ακόλουθο περιστατικό, που συνέβη στο μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου, όπου εμόνασε οχτώ χρόνια:

«Ήταν ένας απρόσεκτος μοναχός, γνωστός για την κακή διαγωγή του. Ξαφνικά μία ημέρα χτύπησε την καμπάνα της μονής και μάζεψε όλους τους αδελφούς και τους είπε: «Αδελφοί και πατέρες, εγώ σε λίγο πεθαίνω και θέλω να εξομολογηθώ ενώπιον όλων τα αμαρτήματά μου». Μετά τη συγκινητική αυτή πράξη πέθανε εν μετανοία».

«Όταν η ψυχή εννοήσει ότι ο Χριστός είναι το μοναδικό της αγαθό και προσκολληθεί σ’ Αυτόν, όπως το παιδί προσκολλάται στη μητέρα που το θηλάζει με αδιατάρακτο δεσμό που στηρίζεται στον πόθο και την αγάπη, τότε αισθάνεται την υπερφυσική χαρά και ευφροσύνη, την οποία από κανένα άλλο πράγμα του κόσμου τούτου δεν είναι δυνατό να δοκιμάσει. Την ευφροσύνη αυτή τη γνωρίζουν μόνο εκείνοι που έχουν τη σχετική πείρα.

Η ψυχή που γνωρίζει το Χριστό και έχει κυριευθεί από την αγάπη Του, ενθουσιάζεται και παίρνει δυνάμεις. Όλα τα λοιπά τα θεωρεί σκύβαλα και ανάξια. Καταφρονεί ακόμη και αυτή τη ζωή. Τίποτε άλλο δε θεωρεί ευχάριστο και άξιο ιδιαίτερης προσοχής. Κάθε ενθύμησή της και επιθυμία της, και κάθε πόθος της είναι στραμμένα στο Νυμφίο της, στον οποίο βρίσκει την αληθινή τέρψη και ανάπαυση.

Γνωρίζει τότε ο χριστιανός, ότι κατέχοντας το Χριστό, κατέχει το παν, γιατί μόνο στο Χριστό συγκεντρώνονται τα πάντα».

Απρόσεκτη και βιαστική Προσευχή – Η ψυχρότητα

αναρτήθηκε στις 25 Μαΐ 2019, 1:19 π.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου [ ενημερώθηκε 25 Μαΐ 2019, 1:19 π.μ. ]

Η ΧΑΡΗ του Θεού να ‘ναι μαζί σου! “Η προσευχή μου”, γράφεις, “είναι κάπως ψυχρή και αδύναμη”. Η ψυχρότητα και η αδυναμία δεν βρίσκονται στον προσευχή, αλλά σ’ εκείνον που προσεύχεται . Προσπάθησε να προσεύχεσαι όπως πρέπει, και η προσευχή θα πάει καλά.

Όταν ένας μαθητής γράφει απρόσεκτα , ο δάσκαλος τον μαλώνει και τον απειλεί με τιμωρία. Τότε συγκεντρώνεται και αρχίζει να γράφει σωστά.
Μάλωσε, λοιπόν, τον εαυτό σου και απείλησέ τον με τη θεία τιμωρία, για να συγκεντρωθείς και ν’ αρχίσεις να προσεύχεσαι σωστά. Τις ανθρώπινες υποθέσεις μας τις χειριζόμαστε ευσυνείδητα και προσεκτικά, για να μη μας κατηγορήσουν οι άνθρωποι.

Τις υποθέσεις του Θεού, όμως, τις διεξάγουμε πρόχειρα, επειδή ο Κύριος σωπαίνει, μακροθυμεί και δίνει σ’ εμάς, τα παιδιά Του, που τόσο έχουμε ευεργετηθεί από την αγαθότητά Του, την ευκαιρία να Τον υπηρετήσουμε. Ω, πόσο πικρή θα είναι η ώρα της απολογίας μας στο φοβερό κριτήριό Του, όταν θ’ αναγκαστούμε να ομολογήσουμε την ενοχή μας για την αμέλειά μας!

Πού πήγε η προσευχή σου; Γινόταν καλά μέχρι τώρα. Την ευεργετική της ενέργεια την ένιωθες ήδη στην καρδιά σου. Θα σου πω, λοιπόν, πού πήγε. Αφού προσευχήθηκες μια-δυο φορές με προσοχή και θέρμη, έλαβες τόσο γρήγορη βοήθεια από τον άγιο Σέργιο. Νόμισες τότε ότι η προσευχή είχε εδραιωθεί κιόλας στην καρδιά σου και ότι θα προχωρούσε καλά μόνη της πια. Έτσι άρχισες να προσεύχεσαι απρόσεκτα και βιαστικά.

Σταμάτησες, επίσης, να φυλάγεσαι από τους λογισμούς. Ο νους σου παραδόθηκε στο ρεμβασμό και την περιπλάνηση. Αποτέλεσμα: Κάνεις προσευχή … χωρίς να προσεύχεσαι! Τώρα δεν έχεις παρά ν’ αρχίσεις πάλι τον αγώνα για την οικείωση της αληθινής προσευχής , ζητώντας γι’ αυτό και τη βοήθεια του Κυρίου.

Ποτέ μη θεωρείς ως εδραιωμένη και εξασφαλισμένη οποιαδήποτε πνευματική εργασία, ειδικά μάλιστα την προσευχή. Πάντοτε να προσεύχεσαι σαν να το κάνεις για πρώτη φορά. Βλέπεις, ό,τι γίνεται για πρώτη φορά , γίνεται με τον πιο θερμό ζήλο.

Φοβάμαι πως άρχισες να κάνεις τον καθημερινό σου προσευχητικό κανόνα βασικά και πρόχειρα , επιδιώκοντας τη συντομότερη δυνατή ολοκλήρωσή του. Αυτό να μην ξαναγίνει, γιατί θλίβει υπερβολικά τον Κύριο.

Είναι καλύτερο να λες ένα μέρος μόνο από τις καθορισμένες ευχές του κανόνα σου με φόβο Θεού και ευλάβεια , παρά να τις λες όλες όπως- όπως. Είναι καλύτερα ακόμα κι ένα μόνο “Κύριε ελέησον!” να λες μέσ’ από την καρδιά σου, πεσμένη στα γόνατα με συντριβή, παρά να προσεύχεσαι πολύ κι απρόσεκτα.

Να επιπλήξεις αυστηρά τον εαυτό σου γι’ αυτή σου την απροσεξία , που εξαιτίας της η προσευχή σου είναι άκαρπη. Όποιος προσεύχεται προσεκτικά και φιλόπονα, απολαμβάνει πάντα τους ευεργετικούς καρπούς της προσευχής. Ω, τί αγαθά στερούμαστε, όταν προσευχόμαστε απρόσεκτα!

Πώς συμβαίνει και πού οφείλεται η βιασύνη στην προσευχή; Δεν είναι ξεκάθαρο. Σε άλλα έργα ξοδεύουμε ώρες, και νομίζουμε πως ο χρόνος τρέχει. Στην προσευχή, απεναντίας νομίζουμε πως ο χρόνος στέκεται. Δεν έχουμε καλά καλά αρχίσει να προσευχόμαστε , και μας φαίνεται πως έχουν περάσει ώρες. Παρασυρόμαστε, λοιπόν, απ’ αυτήν την αυταπάτη και βιαζόμαστε να τελειώσουμε όσο μπορούμε πιο γρήγορα. Από τέτοια προσευχή , όμως, δεν υπάρχει ωφέλεια.

Τί πρέπει να γίνει τότε; Να τί κάνουν μερικοί: Ορίζουν ένα χρονικό διάστημα για προσευχή, λ.χ. ένα τέταρτο , μισή ώρα ή μια ώρα, φροντίζοντας ώστε, μόλις συμπληρωθεί ο προκαθορισμένος αυτός χρόνος να χτυπάει το ρολόι.

Όσο, λοιπόν, προσεύχονται, δεν νοιάζονται για τον αριθμό των ευχών που θα πουν, αλλά μόνο για την απερίσπαστη και εγκάρδια κοινωνία τους με τον Κύριο. Άλλοι, πάλι, κάνουν το εξής: Καθορίζουν ένα χρόνο προσευχής και υπολογίζουν πόσα κομποσχοίνια κάνουν στη διάρκεια αυτού του χρόνου, τραβώντας τους κόπους δίχως βιασύνη.

Έπειτα, την ώρα της προσευχής, κάνουν αργά και προσεκτικά ισάριθμα κομποσχοίνια. Υπάρχουν και άλλοι που τόσο έχουν εξοικειωθεί με την προσευχή, φλογισμένοι καθώς είναι από τον θείο έρωτα , ώστε, όταν προσεύχονται δε νιώθουν παρά τέρψη και χαρά. Γι’ αυτό σπάνια κάνουν μόνο τον καθορισμένο προσευχητικό τους κανόνα συνήθως τον διπλασιάζουν και τον τριπλασιάζουν.

Διάλεξε τη μέθοδο που σε ικανοποιεί περισσότερο και εφάρμοσέ την με προθυμία , ακρίβεια και συνέπεια. Δεν μπορείς να κάνεις πνευματική προκοπή δίχως συγκεκριμένο κανόνα προσευχής. Οι ζηλωτές της προσευχής βέβαια, δεν έχουν ανάγκη από κανόνες.

Σου έχω γράψει ήδη να μάθεις απέξω τις συνήθεις καθημερινές προσευχές και να τις λες χωρίς ν’ ανοίγεις κάθε φορά το Προσευχητάρι. Όταν προσεύχεσαι αγκάλιαζε κάθε λέξη όχι μόνο με τη σκέψη αλλά και με το συναίσθημα. Κι αν καμιά φορά από κάποια λέξη ψαλμού ή προσευχής ξεπηδήσουν αυθόρμητα δικές σου ικεσίες, μην τις καταπνίξεις.

Άφησέ τες να βγουν ελεύθερα. Μη νοιάζεσαι για το αν θα τις προλάβεις να ολοκληρώσεις τον κύκλο των καθορισμένων ψαλμών και προσευχών∙ φτάνει να έρθεις σε ουσιαστική κοινωνία με τον Κύριο. Τί θα βγει, αν πεις βιαστικά και απρόσεκτα όλες τις προσευχές; Στην ώρα που διαθέτεις, πες μια μόνο προσευχή ή έναν μόνο ψαλμό, αλλά με νήψη, προσοχή, ευλάβεια και κατάνυξη.

Κάποιος μου έλεγε, ότι συχνά, στον καθορισμένο χρόνο της προσευχής του δεν προλαβαίνει να πει παρά μόνο το «Πάτερ ημών», γιατί ο νους σου στέκεται με νήψη σε κάθε λέξη της Κυριακής Προσευχής. Κι ένας άλλος πάλι μου έλεγε , ότι κάποτε, στη διάρκεια της ορθρινής ακολουθίας, ο νους του αρπάχθηκε και η καρδιά του κατανύχθηκε τόσο από τα νοήματα του 50ου Ψαλμού , ώστε δεν μπόρεσε να πει τίποτ’ άλλο.

Μάθε να προσεύχεσαι κι εσύ έτσι , και, με τη χάρη του Θεού, σύντομα θα βιώσεις την εσωτερική προσευχή. Τότε πια δεν θα σου χρειάζονται κανόνες. Αγωνίσου, γιατί αλλιώς τίποτα δεν γίνεται. Αν αποτύχεις στον αγώνα της προσευχής, μην περιμένεις να πετύχεις σε κανένα άλλο πεδίο της πνευματικής ζωής. Η προσευχή είναι η πηγή και η ρίζα όλων των καλών.

Ο Κύριος να σ’ ευλογεί!

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ – Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ – γράμματα σε μια ψυχή»

Ο Θεός η μοναδική λύση

αναρτήθηκε στις 22 Μαΐ 2019, 11:43 μ.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου

http://www.diakonima.gr/wp-content/uploads/2019/05/IMG_0921.jpg

Ποιος ήταν ο τολμηρός Κρητικός Παπάς που λειτούργησε στην Αγιά Σοφιά 466 χρόνια μετά την Άλωση

αναρτήθηκε στις 22 Μαΐ 2019, 11:28 μ.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου

Η τελευταία λειτουργία στην Αγιά Σοφιά έγινε την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, ύστερα η Πόλη αλώθηκε. Κι όμως, ένα τολμηρός κρητικός παπάς, το 1919, 466 ολόκληρα χρόνια μετά την Άλωση, κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και να λειτουργήσει στην Αγία Σοφιά.

Πρωταγωνιστής αυτού του συγκλονιστικού γεγονότος της εθνικής μας ζωής, της λειτουργίας στην Αγιά Σοφιά, ήταν ένα αληθινό παλικάρι, ένα βλαστάρι της λεβεντογέννας Κρήτης, ο παπά – Λευτέρης Νουφράκης από τις Άλωνες Ρεθύμνου

Ο παπα-Λευτέρης Νουφράκης υπηρετούσε ως στρατιωτικός ιερέας στη Β’ Ελληνική Μεραρχία, μια από τις δυο Μεραρχίες πού συμμετείχαν στις αρχές του 1919 στο «συμμαχικό» εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία. Η Μεραρχία αύτη στο δρόμο προς την Ουκρανία στάθμευσε για λίγο στην Κωνσταντινούπολη, την Πόλη των ονείρων του Ελληνικού λαού, η οποία την εποχή εκείνη βρισκόταν υπό «συμμαχική επικυριαρχία», ύστερα από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Μια ομάδα Ελλήνων αξιωματικών με επικεφαλής 4ο γενναίο κρητικό και μαζί του τον ταξίαρχο Φραντζή, τον Ταγματάρχη Λιαρομάτη, το Λοχαγό Σταματίου και τον Υπολοχαγό Νικολάου αγνάντευαν από το πλοίο την πόλη και την Άγια-Σοφιά, κρύβοντας βαθιά μέσα στην καρδιά τους το μεγάλο μυστικό τους, τη μεγάλη απόφαση πού είχαν πάρει το περασμένο βράδυ, ύστερα από πρόταση και έντονη επιμονή του τολμηρού Κρητικού παπα-Λευτέρη Νουφράκη. Να βγουν δηλαδή στην πόλη και να λειτουργήσουν στην Άγια-Σοφιά.

Όλοι τους ήταν διστακτικοί, όταν άκουσαν τον παπα-Λευτέρη να τους προτείνει το μεγάλο εγχείρημα. Ήξεραν ότι τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα.

Ή Άγια-Σοφιά ήταν ακόμη τζαμί και σίγουρα κάποιοι φύλακες θα ήταν εκεί, κάποιοι άλλοι θα πήγαιναν για προσευχή, δεν ήταν δύσκολο από τη μία στιγμή στην άλλη να γεμίσει η εκκλησία. Ύστερα ήταν και οί ανώτεροι τους, οι οποίοι δεν θα έβλεπαν με καλό μάτι αυτή την ενέργεια, ή οποία σίγουρα θα προκαλούσε θύελλα αντιδράσεων από τους «συμμάχους» για την «προκλητικότητα» της.

αγία σοφία

Ίσως, μάλιστα, να δημιουργούνταν και διπλωματικό επεισόδιο, το οποίο φυσικά θα έφερνε σε δύσκολη θέση την Ελληνική κυβέρνηση και τον τότε πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο.

Όμως ο παπα-Λευτέρης είχε πάρει την απόφαση του, ήταν αποφασιστικός και κατηγορηματικός. Αν δεν έρθετε εσείς, θα πάω μοναχός μου! Μόνο ένα ψάλτη θέλω. Εσύ, Κωνσταντίνε Λιαρομάτη, θα μου κάνεις τον ψάλτη; Εντάξει, παππούλη, του απάντησε ο Ταγματάρχης, ο οποίος πήρε και αυτός την ίδια απόφαση, κι όλα πια είχαν μπει στο δρόμο τους.

Τελικά, μαζί τους πήγαν και οί άλλοι. Το πλοίο πού μετέφερε τη Μεραρχία είχε αγκυροβολήσει στ’ ανοιχτά, γι’ αυτό επιβιβάστηκαν σε μία βάρκα στην οποία κωπηλατούσε ένας Ρωμιός της Πόλης και σε λίγο αποβιβάστηκαν στην προκυμαία.

Ο Κοσμάς, Ο ντόπιος βαρκάρης, έδεσε τη βάρκα και τους οδήγησε από το συντομότερο δρόμο στην Αγιά Σοφιά. Η πόρτα ήταν ανοιχτή λες και τους περίμενε. Ο Τούρκος φύλακας κάτι πήγε να πει στη γλώσσα του, όμως τον καθήλωσε στη θέση του και τον άφησε άφωνο ένα άγριο κι αποφασιστικό βλέμμα του Ταξίαρχου Φραντζή. Όλοι μπήκαν μέσα με ευλάβεια και προχώρησαν κάνοντας το σταυρό τους.

Ο παπα-Λευτέρης ψιθύρισε με μεγάλη συγκίνηση: «Εισελεύσομαι εις τον οίκον σου, προσκυνήσω προς Ναόν Άγίον σου εν φόβω…». Προχωρεί γρήγορα, δεν χρονοτριβεί, εντοπίζει το χώρο στον όποιο βρισκόταν το Ιερό και η Αγία Τράπεζα. Βρίσκει ένα τραπεζάκι, το τοποθετεί σ’ αυτή τη θέση, ανοίγει την τσάντα του, βγάζει όλα τα απαραίτητα για τη Θεία Λειτουργία, βάζει το πετραχήλι του και αρχίζει.

Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν, αποκρίνεται ο Ταγματάρχης Λιαρομάτης και ή Θεία Λειτουργία στην Αγιά Σοφιά έχει αρχίσει. Μακάρι να μας αξιώσει ο Θεός να την ολοκληρώσουμε, σκέφτονται όλοι, και σταυροκοπιούνται με κατάνυξη. Οι αξιωματικοί μοιάζουν να τα ‘χουν χαμένα, όλα έγιναν τόσο ξαφνικά και φαίνονται απίστευτα Η Θεία Λειτουργία προχωρεί κανονικά. Η Αγιά-Σοφιά ύστερα από 466 ολόκληρα χρόνια ξαναλειτουργείται!

Ο παπα-Λευτέρης συνεχίζει.

Όλα γίνονται ιεροπρεπώς, σύμφωνα με το τυπικό της Εκκλησίας. Ακούγονται τα «ειρηνικά», το «Κύριε ελέησον», «ό Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού…», πού γράφτηκε από τον ίδιο τον Ιουστινιανό με την προσταγή και την φροντίδα του οποίου χτίστηκε και ή Άγια-Σοφιά. Ακολουθεί ή Μικρή Είσοδος, το «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ…», ο Απόστολος από τον Ταξίαρχο Φραντζή και το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα από τον παπα-Λευτέρη. Χρέη νεωκόρου εκτελεί ό Υπολοχαγός Νικολάου. Στο μεταξύ η Αγιά Σοφιά αρχίζει να γεμίζει με Τούρκους.

Ο παπα-Νουφράκης δεν πτοείται και συνεχίζει. Οι άλλοι κοιτάζουν σαστισμένοι πότε τον ατρόμητο παπά και πότε τους Τούρκους, πού μέχρι εκείνη τη στιγμή παρακολουθούν σιωπηλοί μη μπορώντας ίσως να πιστέψουν στα μάτια τους, γιατί αυτό πού γινόταν εκείνη την ώρα μέσα στην Αγιά Σοφιά ήταν πραγματικά κάτι το απίστευτο. Μετά το Ευαγγέλιο ακολουθεί το Χερουβικό από τον Ταγματάρχη Λιαρομάτη, ενώ ο παπα-Λευτέρης τοποθετεί το αντιμήνσιο πάνω στο τραπεζάκι, για να κάνει την Προσκομιδή. Οι Τούρκοι συνεχώς πληθαίνουν. Οι ώρες είναι δύσκολες, αλλά και ανεπανάληπτες, ιστορικές.

Ο παπα-Νουφράκης συνεχίζει. Βγάζει από την τσάντα ένα μικρό Άγιο Ποτήριο, ένα δισκάριο, ένα μαχαιράκι, ένα μικρό πρόσφορο κι ένα μικρό μπουκαλάκι με νάμα. Με ιερή συγκίνηση και κατάνυξη κάνει την προσκομιδή, ενώ ό Λιαρομάτης συνεχίζει να ψάλει το Χερουβικό. Όταν ολοκλήρωσε την Προσκομιδή, στρέφεται στον Υπολοχαγό Νικολάου, του λέει ν’ ανάψει το κερί για να ακολουθήσει ή Μεγάλη Είσοδος. Ό νεαρός Υπολοχαγός προχωρεί μπροστά με το αναμμένο κερί και ακολουθεί ό παπάς βροντοφωνάζοντας: «Πάααντων ημών μνησθείη Κύριος ό Θεός…». Στη συνέχεια ακολουθούν οι «Αιτήσεις»» και το «Πιστεύω», το όποιο είπε ό Φρατζής .

Στο μεταξύ η Αγιά Σοφιά, έχει γεμίσει με Τούρκους κι ανάμεσα τους υπάρχουν και πολλοί Έλληνες της Πόλης, οι οποίοι βρέθηκαν εκεί αυτή την ώρα και παρακολουθούν με συγκίνηση τη λειτουργία, χωρίς να τολμούν να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματα τους «δια τον φόβον των Ιουδαίων», ήτοι των Τούρκων. Μόνο κάποιες στιγμές δεν μπορούν να συγκρατήσουν τα δάκρυα, πού τρέχουν από τους οφθαλμούς τους και για να μην προδοθούν φροντίζουν και τα σκουπίζουν πριν γίνουν «πύρινο» ποτάμι και τότε ποιος θα μπορούσε να τα συγκρατήσει.

Η Λειτουργία στο μεταξύ φτάνει στο ιερότερο σημείο της, την Αναφορά. Ο παπα-Λευτέρης, με πάλλουσα από τη συγκίνηση φωνή, λέει: «Τα Σα εκ των Σων, Σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δια πάντα».Όλοι οί αξιωματικοί γονατίζουν και ή φωνή του Ταγματάρχη Λιαρομάτη ακούγεται να ψέλνει το «Σε υμνούμεν, Σε ευλογούμεν, Σοι ευχαριστούμεν, Κύριε, και δεόμεθά Σου, ό Θεός ημών». Σε λίγη ώρα ή αναίμακτη θυσία του Κυρίου μας έχει τελειώσει στην Αγιά Σοφιά, ύστερα από 466 ολόκληρα χρόνια!! Ακολουθεί το «Άξιον εστίν», το «Πάτερ ημών», το «Μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε» και όλοι οί αξιωματικοί πλησιάζουν και κοινωνούν τα Άχραντα Μυστήρια. Ο παπα-Λευτέρης λέει γρήγορα τις ευχές και ενώ ο Λιαρομάτης ψέλνει το «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον…» καταλύει το υπόλοιπων της Θείας Κοινωνίας και απευθυνόμενος στον Υπολοχαγό Νικολάου του λέει: «Μάζεψε τα γρήγορα όλα και βαλτά μέσα στην τσάντα»,Ύστερα κάνει την Απόλυση! Ή Θεία Λειτουργία στην Άγια-Σοφιά, έχει ολοκληρωθεί. Ένα όνειρο δεκάδων γενεών Ελλήνων έχει γίνει πραγματικότητα. Ο παπα-Νουφράκης και οι τέσσερις αξιωματικοί είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν και να επιστρέψουν στο πλοίο. Ή Εκκλησία όμως είναι γεμάτη Τούρκους, οί όποιοι έχουν αρχίσει να γίνονται άγριοι, επιθετικοί συνειδητοποιώντας τι ακριβώς είχε συμβεί. Η ζωή τους κινδυνεύει άμεσα.

Όμως δε διστάζουν, πλησιάζει ο ένας τον άλλο, γίνονται «ένα σώμα», μια γροθιά και προχωρούν προς την έξοδο.

Οι Τούρκοι είναι έτοιμοι να τους επιτεθούν, όταν ένας Τούρκος αξιωματούχος παρουσιάζεται με την ακολουθία του και τους λέει: «Ντουρούν χέμεν» (αφήστε τους να περάσουν). Το είπε με μίσος. Θα ήθελε να βάψει τα χέρια του στο αίμα τους, όμως εκείνη τη στιγμή έτσι έπρεπε να γίνει, αυτό επέβαλαν τα συμφέροντα της πατρίδας του, δεν ήταν χρήσιμο γι’ αυτούς να σκοτώσουν τώρα πέντε Έλληνες αξιωματικούς μέσα στην άγια Σοφιά. Δεν ξεχνά ότι στ’ ανοιχτά της Πόλης βρίσκονται δυο ετοιμοπόλεμες Ελληνικές Μεραρχίες κι ακόμη ότι η Κωνσταντινούπολη βρίσκεται ουσιαστικά υπό την επικυριαρχία των νικητών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στους οποίους βέβαια δεν συμπεριλαμβάνονται οι Τούρκοι.

Στο άκουσμα αυτών των λόγων οι Τούρκοι υποχωρούν. Ο παπα-Νουφράκης και οι άλλοι αξιωματικοί βγαίνουν από την Αγιά Σοφιά κατευθυνόμενοι προς την προκυμαία, όπου τους περιμένει ή βάρκα. Ένας μεγαλόσωμος Τούρκος τους ακολουθεί, σηκώνει ένα ξύλο και ορμά για να χτυπήσει τον παπα-Νουφράκη. Διαισθάνεται, ξέρει ότι αυτός ο παπάς είναι ο εμπνευστής αυτού του γεγονότος. Ο ηρωικός παπάς σκύβει για να προφυλαχθεί, αλλά ο Τούρκος καταφέρνει και τον χτυπά στον ώμο. Λυγίζει το σώμα του από τον αβάσταχτο πόνο, όμως μαζεύει τις δυνάμεις του, ανασηκώνεται και συνεχίζει να προχωρεί.

Στο μεταξύ ο Ταγματάρχης Λιαρομάτης και ο Λοχαγός Σταματίου αφοπλίζουν τον Τούρκο, ο οποίος είναι έτοιμος για να δώσει το πιο δυνατό κι ίσως το τελειωτικό χτύπημα στον παπά. Ήδη, πλησιάζουν στη βάρκα. Μπαίνουν όλοι μέσα.

Ο Κοσμάς μαζεύει τα σχοινιά και αρχίζει γρήγορα να κωπηλατεί. Σε λίγο βρίσκονται πάνω στο ελληνικό πολεμικό πλοίο ασφαλείς .και θριαμβευτές. Βέβαια ακολούθησε διπλωματικό επεισόδιο και οί «σύμμαχοι» διαμαρτυρήθηκαν έντονα στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος αναγκάστηκε να επιπλήξει τον παπα-Λευτέρη Νουφράκη.

Όμως κρυφά επικοινώνησε μαζί του και «τον επαίνεσε και συνεχάρη τον πατριώτη ιερέα, πού έστω και για λίγη ώρα ζωντάνεψε μέσα στην Άγια-Σοφιά τα πιο ιερά όνειρα του Έθνους μας».

Ο τολμηρός απλός παπάς, από τις Άλωνες Ρεθύμνου, σήκωσε πάνω στους ώμους του και ζωντάνεψε, έστω και για λίγο, ένα από τα πιο επικά, πιο, ιερά πιο άγια όνειρα…

ΠΗΓΗ: Απόσπασμα από το ομώνυμο άρθρο του Ανδρέα Κυριάκου στο περιοδικό,«Τα Πάτρια».

Ρημαγμένες ψυχές… οι σημερινοί άνθρωποι

αναρτήθηκε στις 22 Μαΐ 2019, 11:27 μ.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου [ ενημερώθηκε 22 Μαΐ 2019, 11:35 μ.μ. ]

Φώτης Κόντογλου: Σύγχυση και ταραχή και χάος ανάμεσα στα έθνη! Ταραχή και σάστισμα και χάος και στους ανθρώπους, έναν – έναν.

Που να βρεθεί κανένας να πορεύεται στη ζωή του μ’ έναν υψηλόν σκοπό, με σταθερότητα και ελπίδα! Σπάνιο πράγμα.

Οι σημερινοί άνθρωποι έχουνε γίνει οι περισσότεροι κάποια πλάσματα άδεια από κάθε ζωντανή ιδέα, που να τους κάνει να αρμενίζουνε μέσα στο πέλαγος της ζωής χαρούμενοι και ζωηροί, σαν το καράβι που είναι φορτωμένο με καλό φορτίο, και, γεμάτο ελπίδα και λαχτάρα, τραβά κατά το περιπόθητο λιμάνι, ανάμεσα σε ξέρες κι άγρια βραχόνησα.

Σήμερα βρίσκει κανένας συχνά μπροστά του ανθρώπους που είναι τόσο κούφιοι από κάθε τι, που να απορεί, γιατί δεν πίστευε να υπάρχει στον κόσμο τόση ανοησία, τόση στενομυαλιά, τόση στενοκάρδια και μικρολογία.

Σ’ αυτές τις στεγνές ψυχές δεν υπάρχει τίποτα που να σε ζεστάνει, ας είναι και το παραμικρό. Δεν μιλώ για εξαιρετικά αισθήματα, για κάποια σπάνια ευαισθησία. Όχι! Μιλώ για τα συνηθισμένα αισθήματα, που άλλη φορά βρισκόντανε σε όλους τους ανθρώπους. Ναί, σήμερα δεν υπάρχουνε. Σχεδόν όλοι οι σημερινοί άνθρωποι περνάνε τη ζωή τους ξεπλυμένοι από κάθε ουσία, δίχως κανέναν αληθινόν σκοπό, δίχως αληθινή χαρά και ευχαρίστηση, δίχως καμμιά πίστη, και για τούτο, δίχως ελπίδα.

Είναι γαντζωμένοι απάνω σε κάποια πράγματα, που θέλουνε να τα παραστήσουνε για σπουδαία, ενώ δεν είναι τίποτα. Κι οι χαρές τους κι οι ευτυχίες τους και τα γλέντια τους, κι οι διασκεδάσεις τους, κι οι κουβέντες τους και τα αστεία τους, είναι όλα άνοστα και ψεύτικα. Γιατί λείπει το αλάτι που τα άρτυζε άλλη φορά.

Και το αλάτι είναι η πίστη πως ο άνθρωπος δεν ήρθε στον κόσμο κατά τύχη, αλλά πως έχει να κάνει, σ’ αυτόν τον κόσμο, ένα έργο, μικρό η μεγάλο, και πως δεν ξοφλά με τούτη τη ζωή, αλλά πως υπάρχει κάποια μυστηριώδης τάξη κατά την οποία ανοίγει μία άλλη πόρτα, σαν κλείσει η πόρτα τούτης της ζωής.

Όπου υπάρχει πίστη, υπάρχει και ελπίδα, κι όσο δυνατώτερη είναι η πίστη, άλλο τόσο βεβαιότερη είναι η ελπίδα. Χωρίς ελπίδα, δεν γίνεται μήτε ευτυχία, μήτε ειρήνη μέσα στον άνθρωπο. Τ’ άλλα όλα που λένε οι σαστισμένοι φιλόσοφοι, είναι ψευτιές. Για τούτο, οι απελπισμένοι χαλάνε τον κόσμο για να ξεχάσουνε την απελπισία τους, κάνουνε μεγάλη φασαρία για την καλοπέραση, για τις τέχνες, για τα ταξίδια, για τις απολάψεις.

Όλα αυτά είναι μία θλιβερή σκηνοθεσία, μία αξιοθρήνητη απάτη. Για να γεμίσουνε το άδειο πιθάρι που είναι ο εαυτός τους, ρίχνουνε μέσα ο,τι μπορέσουνε, ώστε να ξεγελαστούνε πως ζούνε, απολαβαίνουνε τη ζωή, ενώ στ’ αληθινά είναι σαν τα τρύπια πιθάρια των Δαναίδων, χαρτοφάναρα που φαντάζουνε απ’ έξω πως είναι κάτι.

Τέτοια είναι η τρομερή δραστηριότητα του καιρού μας, που γεμίζει τον κόσμο από βροντές κι αστραπές, ενώ, κατά βάθος, είναι ένας γκαζοτενεκές, που τον χτυπάνε εκείνοι που λένε πως ζούνε κι απολαβαίνουνε «τη μεγάλη ζωή», για να διώξουνε τα μαύρα κοράκια της απελπισίας, που τριγυρίζουνε από πάνω τους.Τρομάζουνε ν’ απομείνουνε μοναχοί με τον εαυτό τους, μήτε καν λίγα λεπτά, γιατί αλλιώς θα νοιώθανε την αθλιότητά τους. Μα πως όμως μπορεί να ζήσει αληθινά ένας άνθρωπος που φοβάται τον εαυτό του, που κρύβεται ολοένα από τον εαυτό του;

Και όμως, αυτή είναι η ζωή για τους περισσότερους σημερινούς ανθρώπους. Καμμιά θέρμη, κανένας ανώτερος και σίγουρος σκοπός, κανένα μεράκι, καμμιά έμορφη μανία που να ’χει βαθύτερες ρίζες. Παγερή αδιαφορία, ύπνος ψυχικός, οκνηρία πνευματική, φόβος, κρυφή απελπισία, και πολλή φασαρία για να σκεπαστεί η αμηχανία.

Κι η φασαρία είναι ανοησίες, κουτσομπολιό, ανόητες κουβέντες, χαρτάκια, ποτά, σκάνδαλα, εγκλήματα, κάθε μικρολογία, που την παίρνουνε στα σοβαρά, ενώ κανένα σοβαρό πράγμα δεν βρίσκει θέση μέσα στα ζαλισμένα μυαλά τους και στις αποσυντεθειμένες ψυχές τους. Από πνευματικό, δεν υπάρχει τίποτα.

Δεν λέγω πνευματικό αυτό που λένε πνευματικό οι φιλόσοφοι, οι λογοτέχνες και γενικά εκείνοι που λέγουνται «διανοούμενοι», αλλά αυτό που είναι πνευματικό για τη χριστιανική θρησκεία, δηλαδή η πίστη στον αιώνιον κόσμο που μας αποκάλυψε ο Χριστός. Μοναχά αυτή η πίστη δίνει στον άνθρωπο την ελπίδα, και χωρίς την ελπίδα της αιώνιας ζωής, οι λογής – λογής ευδαιμονίες είναι λογής – λογής ψευτιές.

Στο κουτί που κρατούσε τότε η Πανδώρα, απόμεινε η ελπίδα, αφού πετάξανε από μέσα όλα τα καλά, μα το κουτί που βαστάνε οι σημερινοί άνθρωποι, και που διατυμπανίζουνε πως έχει μέσα κάθε ευτυχία, είναι ολότελα άδειο. Για τούτο ο θεογλωσσος Απόστολος Παύλος λέγει πως οι άπιστοι είναι «οι μη έχοντες ελπίδα», οι απελπισμένοι.

Λοιπόν, σήμερα βρισκόμαστε σε ελεεινή κατάσταση, κι ας μη το λέμε, ζητώντας παρηγοριά στη φασαρία μιάς ψεύτικης ζωής. Η απιστία είναι θρονιασμένη μέσα στην καρδιά μας, και γύρω της είναι τα παιδιά της, η απελπισία, η πνευματική νάρκη, η αναισθησία, ο φόβος, η αδιαφορία, η ψευτοπαρηγοριά, η μικρολογία, η καχυποψία, το συμφέρον, το μίσος, η ασπλαχνία.

Η νεότητα μαραζώνει γιατί δεν έχει, η δυστυχισμένη, μήτε σκοπό στη ζωή της, μήτε ενθουσιασμό για κάποιες ιδέες, μήτε όρεξη για τίποτα. Άκεφη κι ανόρεχτη. Είναι σαν υπνοβάτης. Συζητά ολοένα για ασήμαντα πράγματα που τους δίνει μεγάλη σημασία, και είναι να κλαίγει κανένας ακούγοντας τις κουβέντες της, τα πειράγματά της, και βλέποντας τις ανόητες σκηνοθεσίες, που μ’ αυτές προσπαθεί να δώσει κάποια σημασία στη ζωή.

Οι ψυχές των νέων είναι ρημαγμένες από τα άγρια ένστικτα, που τα ανεβάσανε στην επιφάνεια από τα σκοτεινά τάρταρα της ανθρώπινης φύσης, κάποιοι εχθροί του ανθρώπου, κάποιοι πνευματικοί ανθρωποφάγοι, που ανάμεσά τους πρωτοστατεί ένας τρελλός λύκος λεγόμενος Νίτσε, μια μούμια σαν παληόγρηα λεγόμενη Βολταίρος, κάποιος ζοχαδιακός Φρόϋντ, κι ένα πλήθος από τέτοια όρνια και κοράκια και νυχτερίδες. Όσοι τους θαυμάζανε, ας καμαρώσουνε σήμερα τα φαρμακερά μανιτάρια που φυτρώσανε μέσα στις καρδιές και στις ψυχές της γαγγραινιασμένης ανθρωπότητας.

Ποιος ήταν ο τολμηρός Κρητικός Παπάς που λειτούργησε στην Αγιά Σοφιά 466 χρόνια μετά την Άλωση

αναρτήθηκε στις 22 Μαΐ 2019, 11:27 μ.μ. από το χρήστη Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου